مطالعۀ آماری ویژگی‌های یخبندان در ایستگاه سینوپتیک سقز

کاهش دمای هوا به صفر درجۀ سلسیوس و کمتر از آن را یخبندان گویند که در صورت رطوبت، پوششی از یخ روی سطوح اجسام تشکیل می‌شود. یخبندان یکی از پدیده‌های اقلیمی است که قابلیت فراوانی در ایجاد خسارت در بخش‌های مختلف محیط‌زیست به ویژه کشاورزی دارد، به طوری که قرارگرفتن گیاهان در حال رشد در معرض یخبندان‏ آسیب یا مرگ گیاه را در پی خواهد داشت. در این تحقیق، به منظور بررسی یخبندان‌های رخ‌داده در ایستگاه سقز، دماهای حداقل روزانۀ آن مطالعه و بررسی و در نهایت یخبندان‌ها به سه دستۀ ضعیف، متوسط و شدید گروه‌بندی شدند. سپس، محدودۀ تغییرات زمانی وقوع این یخبندان‌ها تعیین و فراوانی وقوع آن‌ها نیز محاسبه شد. همچنین، با محاسبۀ متغیرهای آماری مختلف، احتمال وقوع آستانه‌های دمایی بین صفر تا 15- درجۀ سلسیوس در ماه‌های سال تعیین شد. علاوه بر این، با تقسیم سال به 36 دهۀ مختلف سعی شده است دماهایی که با احتمالات مختلف، امکان وقوع دارند نیز محاسبه شوند. نتایج نشان می‌دهد که حداقل دمای ایستگاه سقز طی سال‌های اخیر روند افزایشی داشته است. یخبندان‌های شدید عمدتاً در ماه‌های ژانویه و فوریه، یخبندان‌های متوسط در مارس و دسامبر و یخبندان‌های ملایم در نوامبر و آوریل رخ می‌دهند. همچنین، یافته‌ها حاکی از آن است که بین تاریخ شروع یخبندان‌های پاییزه با تاریخ خاتمۀ یخبندان‌های بهاره، حداقل دمای ماه سپتامبر و آوریل همان سال با توجه به رابطۀ به‌دست‌آمده همبستگی معناداری وجود دارد. همچنین، مشخص شد که زودترین یخبندان پاییزه و دیرترین یخبندان بهاره در چه تاریخ‌هایی رخ داده است، بنابراین، به طور کلی می‌توان گفت که با مطالعه و پیش‌بینی به موقع یخبندان، می‌توان با روش‌های مختلفی محصولات کشاورزی را در برابر یخبندان محافظت کرد.